Άγχος , Στρες Κατάθλιψη

Άγχος , Στρες Κατάθλιψη

Έντονο άγχος  Υπερβολικό στρες και σημάδια κατάθλιψης? Νιώθετε αδύναμοι και δεν ξέρετε πως να αντιδράσετε?? Μην τρομάζετε γιατί δεν είστε μόνοι!!! Τα προβλήματα υπάρχουν για να τους δίνουμε λύσεις!!

Το άγχος  είναι κάτι  που βιώνουμε όλοι στη ζωή μας. Οι έντονοι  ρυθμοί της καθημερινότητας, οι κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις που βιώνουμε όλοι σε καθημερινή βάση μας φέρνουν πολλές φορές αντιμέτωπους με έντονες καταστάσεις στρες.  Πόσο μάλλον στη σημερινή εποχή που η ανεργία, η οικονομική ανέχεια και γενικότερα η στυγερή οικονομική κρίση που ζούμε μόνο καταστάσεις έντονου στρες μπορούν να προκαλέσουν φέρνοντας μας ακόμη και στην κατάθλιψη.

Το άγχος θεωρείται ως μια φυσιολογική σωματική και ψυχική αντίδραση σε μια απειλή ή σε ένα κάλεσμα  για την αντιμετώπιση απαιτητικών καταστάσεων. Όταν το άγχος κάνει αισθητή την παρουσία του το σώμα βρίσκεται σε ένταση και το άτομο κάνει χιλιάδες σκέψεις . Συνήθως εκδηλώνεται με συναισθήματα θυμού, θλίψης, απογοήτευσης και φόβου. Το άτομο ενδέχεται να γίνει οξύθυμο, να αισθάνεται υψηλό αίσθημα κοπώσεως  και κατάθλιψη, τα οποία δε του επιτρέπουν να λειτουργήσει με τον τρόπο που θα ήθελε.

 Το στρες μας κάνει ιδιαίτερα απαιτητικούς, ανυπόμονους και ευερέθιστους με ιδιαίτερα χαμηλή διάθεση για συνεργασία και επιθετικότητα τόσο λεκτική όσο και σωματική. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που ‘’το λίγο άγχος’’  μπορεί να είναι χρήσιµο και ευεργετικό. Μπορεί δηλαδή να µας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε ένα αναδυόμενο πρόβλημα  µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο , βελτιστοποιώντας ακόμη περισσότερο και την απόδοσή μας . Το άγχος γίνεται πρόβλημα όταν αντί  να βοηθά εμποδίζει τη φυσιολογική μας ζωή οδηγώντας ακόμη και σε κρίσεις πανικού.

Τα συμπτώματα του υπερβολικού άγχους  διαφέρουν από άτομο σε άτομο και πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται:

§  δυσκολία στην αναπνοή και έντονη εφίδρωση

§  ταχυπαλµία, έντονη ζάλη και ναυτία

§  ξηροστομία

§  μυικοί πόνοι και έντονες κεφαλαλγίες

§  διάρροια, δυσκοιλιότητα

§  απώλεια της όρεξης για φαγητό και κατ’ επέκταση  απώλεια βάρους

§  αδυναµία συγκέντρωσης και αίσθηση απελπισίας

§  διαταραχές στον ύπνο

§  έλλειψη ενεργητικότητας, έλλειψη ενδιαφέροντος σωματικής υγιεινής , έλλειψη ενδιαφέροντος για σεξ
.

Πολλές φορές κάποιος  χρησιμοποιεί τη λέξη θλίψη- μελαγχολία και κατάθλιψη για να περιγράψει παρόμοιες συναισθηματικές καταστάσεις.  Ωστόσο υπάρχει ουσιαστική διαφορά μεταξύ θλίψης και κατάθλιψης και δεν πρέπει να συγχέονται. Η θλίψη μπορεί να προέλθει από κάποια απώλεια, π.χ. απώλεια ενδιαφέροντος, το τέλος μια φιλίας ,ένας χωρισμός κ.ά., αλλά θεωρείται υγιής,φυσιολογική και χρήσιμη. Και αυτό γιατί το άτομο μπορεί να διακατέχεται από αρνητικά συναισθήματα αλλά αισθάνεται δυνατό , έτοιμο να δράσει, να κάνει το επόμενο βήμα μετά την επεξεργασία αυτών των συναισθημάτων. Αντίθετα, το άτομο που πάσχει από κατάθλιψη βιώνει μια δύσκολη και σοβαρή κατάσταση όπου δεν μπορεί να διαχειριστεί τα αρνητικής φύσεως συναισθήματα με αποτέλεσμα να ΄΄κλειδώνεται΄΄ συναισθηματικά και να νιώθει ένα κενό.

Η κατάθλιψη μπορεί να είναι μια σοβαρή συναισθηματική διαταραχή αλλά μπορεί να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά. Η κατάθλιψη μπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Κατάθλιψη μπορεί να προκληθεί από το περιβάλλον του ατόμου (απώλεια ενός αγαπημένου ατόμου, οικογενειακές διαφωνίες,οικονομικές διαφορές), από ψυχολογικούς παράγοντες (έλλειψη αυτοσεβασμού, αυτοεκτίμησης και γενικά απαισιόδοξες σκέψεις)  και πιθανολογείται και από παράγοντες κληρονομικότητας .

 Τα κυριότερα χαρακτηριστικά ενός καταθλιπτικού ατόμου είναι  οι εκφράσεις του προσώπου του που αποτυπώνουν συναισθήματα απελπισίας, απόγνωσης και κλάμα, η διαταραχή του ύπνου (αυπνία και κακής ποιότητας ύπνος,επαναλαμβανόμενοι εφιάλτες), η ανορεξία και η σημαντική απώλεια βάρους (υπάρχει όμως και μια άτυπη κατάθλιψη με υπερφαγία και μεγάλη κατανάλωση γλυκών), η αδράνεια, το χάσιμο της ικανοποίησης του ατόμου από δραστηριότητες  που πριν το ευχαριστούσαν, αδιαφορία για την προσωπική υγιεινή ( ακόμη και το πλύσιμο του σώματος), έντονο το αίσθημα της ενοχής, των τύψεων και ντροπής για λάθη και αποτυχίες ακόμη και του παρελθόντος που τα μεγαλοποιεί, η έλλειψη αυτοπεποίθησης και αυτοσεβασμού, η αβουλία να κάνει το παραμικρό με το πρόσχημα ότι είναι ανίκανο ή της έντονης κόπωσης και αδυναμίας (αρνείται να σηκωθεί ακόμη και από το κρεββάτι),το υπερβολικό άγχος και η ανησυχία, αδυναμία στη μνήμη και στη συγκέντρωση, κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας (π.χ. καρκίνος), μειωμένη σεξουαλική επιθυμία και το σημαντικότερο η εκδήλωση αυτοκτονικών τάσεων.

Εκτός από την ιατρική –επιστημονική  βοήθεια λύση σε τέτοιου είδους καταστάσεις μπορούμε να αναζητήσουμε και στη λήψη συμπληρωμάτων διατροφής  όπως είναι  η ροδιόλα, το υπερικό, το σύμπλεγμα των βιταμινών Β και τα  ω-3 λιπαρά οξέα. Ας τα δούμε λίγο αναλυτικότερα.

Ροδιόλα (Rhodiola)

Η ροδιόλα, γνωστή και ως «χρυσή ρίζα», είναι  ένα βότανο που το συναντάμε στις  μεγάλες ορεινές εκτάσεις της Βόρειας Ευρώπης , κυρίως της Ρωσίας,  και της Ασίας. Είναι ένα πολυετές φυτό με χοντρό ρίζωμα. Η ροδιόλα έχει ιδιαίτερα ευεργετική δράση  στο  νευρικό μας σύστημα. Θεωρείται  ένα  καλό φυτικό αντικαταθλιπτικό με σημαντική βοήθεια στην αντιμετώπιση διάφορων ψυχοσωματικών προβλημάτων. Επίσης,  ενισχύει σημαντικά  τον οργανισμό και το ανοσοποιητικό μας σύστημα ενώ ρυθμίζει και τα επίπεδα ορμονών στον οργανισμό.

 Συμβάλλει στη μνήμη και την πνευματική αντοχή με έρευνες να πιστοποιούν τη μέγιστη χρησιμότητα της  σε  καταστάσεις όπως η μείωση της αποδοτικότητας ενός ατόμου στο χώρο της  εργασίας του ,  οι δυσκολίες ύπνου και η ανορεξία , ο θυμός και η επιθετικότητα,οι  έντονες κεφαλαλγίες,καθώς και το έντονο αίσθημα  κόπωσης μετά  από έντονη φυσική ή διανοητική δραστηριότητα. Ακόμη δρά ως αποτοξινωτικό και αντιοξειδωτικό στη διάρκεια της εξέλιξης μιας μόλυνσης, βελτιώνει την σεξουαλικότητα , δημιουργεί ευεξία και χρησιμοποιείται από αθλητές για να αυξήσουν τις αθλητικές τους επιδόσεις,αυξάνει τα επίπεδα της  αιμοσφαιρίνης και των ερυθροκυττάρων στο αίμα. 

Τα συστατικά που περιέχει  που η ροδιόλα και την καθιστούν μοναδική  με αυτό το ευρύ φάμα ευεργετικών ιδιοτήτων είναι οι πολυφαινόλες και τα  φαινυλοπροπενοειδή, όπως είναι η ροδιολίνη, ροζίνη, ροζαβίνη και η ροζιριδίνηροζαβίνη.  Ωστόσο, η σημαντικότερη δράση της ροδιόλας είναι η ανακούφιση από το στρες και η αντικαταθλιπτική της ικανότητα.Πλήθος μελετών πιστοποιούν ολό και περισσότερο το προσαρμοστικό ρόλο της ροδίολας που βοηθά τον οργανισμό να προσαρμοστεί σε καταστάσεις περιβαλλοντικού και ψυχολογικού στρες.  Και αυτο γιατί η ροδιόλα έχει την ικανότητα να  αυξάνει τα επίπεδα της σεροτονίνης, της ντοπαμίνης και άλλων νευροδιαβιβαστών του εγκεφάλου. Η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη διασπώνται φυσιολογικά από το ένζυμο κατεχολομεθυλοτρανσφεράση (COMT), η δράση του οποίου φαίνεται να καταστέλλεται από τα ενεργά συστατικά της ροδιόλας.

Δεν συνίσταται η  χρήση της ροδιόλας από γυναίκες κατα τη διάρκεια της  εγκυμοσύνης και του θηλασμού. Να αποφεύγεται από μικρά παιδιά και από όσα άτομα εμφανίζουν αλλεργία στο μέλι.

Υπερικό (St John wort ή σπαθόχορτο ή βαλσαμόχορτο ή αγιαννόχορτο)

Πρόκειται για θαμνώδες φυτό ύψους περίπου μισού μέτρου  με έντονα κίτρινα άνθη. Η πλήρης ονομασία του φυτού είναι υπερικόν το διάτρητον( επιστημονικά γνωστό ως hypericum perforatum .Είναι γνωστό για τις ευεργετικές του ιδιότητες από την αρχαιότητα όπου το συναντάμε σε όλη σχεδόν την Ελλάδα και την ηπειρωτική Ευρώπη. Είναι γνωστό και ως σπαθόχορτο γιατί στην αρχαιότητα συνήθιζαν να  επουλώνουν  με αυτό τις πληγές από τα σπαθιά στις μάχες.

Η ετυμολογική προέλευση ‘’υπερικόν’’ είναι από το “υπέρ” και “εικών“ που σημαίνει  το φυτό που είναι πάνω από την εικόνα  του φανταστικού, δηλαδή που απομακρύνει καθετί  κακό. Η επιστημονική του ονομασία  υπερικόν το διάτρητο βασίζεται στις πολλές  κηλίδες  που εντοπίζονται στα φύλλα του. Αν και τα άνθη του φυτού είναι κίτρινα ,το απεσταγμένο έλαιο που προκύπτει από το βότανο φέρει κόκκινο χρώμα το οποίο οφείλεται σε δύο ουσίες, την υπερικίνη και την υπερφορίνη.

 Στις  ουσίες αυτές αποδίδεται και η αντιβιοτική δρά ση του σπαθόχορτου, η αντιφλεγμονώδης και η αντιπυρετική του, η αντισηπτική και η επουλωτική του δράση,η αναλγητική και αντιδιαρροϊκή δράση, η αποχρεμπτική και βροχοδιασταλτική του δράση, καθώς και η πιο πρόσφατη αντικαρκινική του δράση. Ακόμη στα δραστικά συστατικά του βαλσαμόχορτου συμπεριλαμβάνονται  οι ξανθόνες,  τα φαινολικά οξέα, η κουμαρίνη και η τανίνη (διουρητικές και στυπτικές ιδιότητες) και τα φλαβονοειδή, ουσίες γνωστές για τις ευεργετικές τους ιδιότητες στον οργανισμό και κυρίως στην ψυχική υγεία και ευεξία.

Δεν  είναι τυχαίο το γεγονός ότι το υπερικόν καλείται ως το πλέον αποτελεσματικό  φυτικό αντικαταθλιπτικό της ήπιας μορφής κατάθλιψης, της υστερίας και των διαταραχών ύπνου.

Δεν συνίσταται η χρήση του σε παιδιά κάτω των 12 ετών, σε εγκυμονούσες και θηλάζουσες γυναίκες , σε άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα υπέρτασης, δε λαμβάνεται εφόρου ζωής παρά μόνο όταν κρίνεται αναγκαίο. Καλό είναι να αποφεύγεται η λήψη  με παράλληλη έκθεση στον ήλιο γιατί είναι πιθανή η εμφάνιση φωτοευαισθησίας και αλλεργίας
.

Ω-3 λιπαρά οξέα

Τα ω- 3 λιπαρά οξέα αποτελούν μια ομάδα των λιπαρών οξέων που ο ανθρώπινος οργανισμός αδυνατεί να παράγει και ως εκ τούτου  πρέπει να τα προσλαμβάνουμε από την καθημερινή μας διατροφή ή από συμπληρώματα διατροφής.  Υπάρχουν τρία γνωστά  είδη ω-3 λιπαρών οξέων: το  άλφα λινολενικό οξύ (ALA,) το εικοσαπεντανοϊκό οξύ (ΕPA) και το δεκαεξανοϊκό οξύ (DHA). Το άλφα λινολενικό οξύ βρίσκεται κυρίως στον λιναρόσπορο  και στα φύκη. Τα άλλα δύο είδη λιπαρών οξέων είναι ιχθυέλαια και τα βρίσκουμε σε λιπαρά ψάρια (π.χ. ο σολομός). Τα ω-3 λιπαρά οξέα :

·         Συμβάλλουν σημαντικά σε αρθρίτιδα και οστεοαρθρίτιδα ενισχύοντας την υγεία των αρθρώσεων.

·         Βελτιώνουν την υγεία της επιδερμίδας,των νυχιών και των μαλλιών. Χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση ακμής και ψωρίασης.

·         Έχουν αντιθρομβωτική δράση, μειώνουν την χοληστερίνη, μειώνουν τα τριγλυκερίδια.

·         Βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου, ιδιαίτερα στην ελκώδη κολίτιδα.

·         Συμβάλλουν στην καλή υγεία των οστών καθώς αυξάνουν το ασβέστιο στα οστά και καταστέλλουν τη μείωση της οστικής μάζας.

·         Χρησιμοποιείται επιτυχώς στο άσθμα.

·         Ανακουφίζουν από τα συμπτώματα του προεμμηνορυσιακού συνδρόμου και της εμμηνόπαυσης.

·         Εμφανίζουν αντικαρκινική και αντιοξειδωτική δράση.

·         Τέλος, βελτιώνουν σε ουσιαστικό βαθμό την πνευματική υγεία. Βοηθά στην επικοινωνία των νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου. Τα ω- 3 είναι  απαραίτητα για τον εγκέφαλο, επηρεάζοντας την συμπεριφορά και την γνωστική λειτουργία,  και κυρίως κατά την διάρκεια της εμβρυϊκής ανάπτυξης. Γ ια αυτό άτομα που στερούνται ω- 3 λιπαρών οξέων υποφέρουν από κατάθλιψη, διπολική διαταραχή και συναισθηματικές διαταραχές.

Δεν συνίσταται η χρήση τους από άτομα που εφανίζουν κάποια αλλεργία σε συστατικά του ψαριού. Σε άτομα που πάχουν από κάποιο αιμορραγικό σύνδρομο ή λαμβάνουν αντιπηκτικά φάρμακα (π.χ. βαρφαρίνη) ή ασπιρίνη, καθώς τα ω-3 λιπαρά οξέα εμφανίζουν αντιπητική δράση. Μπορούν να λαμβάνονται από εγκυμονούσες,θηλάζουσες γυναίκες και παιδιά κατόπιν συννενοήσεως με τον ιατρό.

Σύμπλεγμα βιταμινών Β

Το σύμπλεγμα βιταμινών Β είναι μια οικογένεια βιταμινών που αποτελείται από 8 υδατοδιαλυτές βιταμίνες. Συγκεκριμένα:

-Β1 ή θειαμίνη (συντελλεί στην παραγωγή ενέργειας στον οργανισμό)

-Β2 ή ριβοφλαβίνη (ενισχύει την καλή λειτουργία του νευρομυικού συστήματος)

-Β3 ή νιασίνη (χρησιμοποιείται σε καταστάσεις άγχους και κατάθλιψης. Έχει αποδειχθεί ότι σχετικά μικρή έλλειψη της Β3 σχετίζεται με την εμφάνιση  έντονης σωματικής  κούρασης, κατάθλιψης και απώλειας της μνήμης καθώς και αδυναμία συγκέντρωσης. Η νιασίνη μπορεί να παραχθεί στο σώμα με τη χρησιμοποίηση τρυπτοφάνης, Β1, Β6 και βιοτίνης. Δρά ιδιαίτερα ευεργετικά   στους ηλικιωμένους, αφού βοηθά στη διατήρηση της λειτουργίας της μνήμης)

-Β5 ή παντοθενικό οξύ (συμβάλλει σημαντικά κατά  του άγχους ενώ ενισχύει και την ελαστικότητα της επιδερμιδας. Η κόπωση, ο πονοκέφαλος, η ζάλη και η μυϊκή αδυναμία οφείλονται σε ανεπάρκεια σε βιταμίνη Β5. Είναι  γνωστή και ως ‘’anti-stress’’ βιταμίνη)

-Β6 ή πυριδοξίνη (σημαντική στις κυτταρικές λειτουργίες)

-Β7 ή βιοτίνη (δρά σημαντικά στην ανάπτυξη του δέρματος και των μαλλιών. Συντελεί αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της ξηροδερμίας,της τριχόπτωσης και της αλωπέκιας)

-Β9 ή φυλλικό οξύ (βοηθά στη σύνθεση του DNA και του RNA, στη γονιμότητα και των δύο φύλων, στο δέρμα και σε καρδιακά προβλήματα. Έχει αντιγηραντική δράση  και συμβάλλει στην πρόληψη εγκεφαλικών επεισοδίων ενώ  βοηθά και στο μεταβολισμό)

-Β12 ή κυανοκοβολαμίνη (βοηθά στην  καλή λειτουργία των κυττάρων,στον σχηματισμό των ερυθρών και λευκών κυττάρων του αίματος,σ την ανάπτυξη του σώματος και του εγκεφάλου.Ακόμη,  δίνει ενέργεια και ευεξία, αυξάνει  την όρεξη και  τονώνει τη μνήμη)

Δεν συνίσταται η λήψη του συμπλέγματος βιταμινών Β με τη σύγχρονη χορήγηση αλκοόλ. Αμέσως μετά τη λήψη των συμπληρωμάτων να μην ξαπλώνετε γιατί  είναι πιθανή η εμφάνιση γαστρο-οισοφαγικής παλινδρόμησης.Αντενδείκνυται σε πεπτικό έλκος.Αποφυγή λήψης σε υποψία υπερευαισθησίας και γενικότερα να αποφεύγεται  η υπερδοσολογία ακολουθώντας πάντα τη συνιστώμενη δόση.

Διαπιστώνουμε λοιπόν πως ακόμη και στους δύσκολους καιρούς  που ζούμε υπάρχει φως στον ορίζοντα, υπάρχουν λύσεις και υπάρχουν τρόποι να βρούμε τις λύσεις!!! Εμπιστευτείτε τη φύση και τα προϊόντα της!!!

Γεωργία Ζυγογιάννη
Φαρμακοποιός
www.pharmacy4u.gr